środa, 19 marca 2014

Ziemniak - korzenie najbardziej polskiego z polskich warzyw

Kartofel
Ziemniak

Ziemniak jest bodaj najpopularniejszym warzywem znajdującym się w diecie każdego z nas, lecz jak się okazuje nie rósł na ziemiach polskich podczas panowania pierwszych Piastów, ani nawet Jagiellonów. Dopiero Jan III Sobieski, po zwycięskiej wyprawie wiedeńskiej przesłał do Polski sadzonki tego rarytasu. Jednak to nie Austria była domem macierzystym naszego ziemniaka, tylko Peru.


Dopiero za sprawą hiszpańskich konkwistadorów ziemniak trafił w XVI wieku do Europy. Używany był początkowo jako roślina ozdobna, hodowana w królewskich i magnackich ogrodach. W Hiszpanii rozpoczęła się jego europejska podróż, skąd trafił do Anglii, Niderlandów, Włoch, Francji, a następnie do Austrii skąd po raz pierwszy trafił do Polski. To jednak nie był jeszcze początek kulinarnego przełomu polskiej kuchni, ten nastąpił za sprawą szwabskich osadników, którzy za panowania króla Augusta III mieszkali w Wielkopolsce gdzie hodowali ziemniaki. 

Decydującym momentem dla ziemniaka w podboju Europy była decyzja króla pruskiego Fryderyka II Wielkiego, który dostrzegł w tym warzywie ogromne możliwości pozwalające zabezpieczyć kraj przed głodem i ogłosił dekret nakazujący uprawę ziemniaka. Sadzonki wraz z instrukcją obsługi rozsyłane były do wszystkich, nawet najdalszych zakątków królestwa powodując rozpowszechnienie hodowli.

Za ciekawostkę należy uznać fakt, że Organizacja Narodów zjednoczonych w uznaniu zasług ziemniaka w ocaleniu od śmierci głodowej milionów ludzi, ogłosiła rok 2008 Międzynarodowym Rokiem Ziemniaka.